गजल १

धेरै पटक तिमीसंग टाढा भई बसेकी छु
तिमीलाई कुर्दा कुर्दै झकाएर खसेकी छु।।

यस्तै त हो जीवन सधै साथ कहाँ हुन्छ भन्दै
खुशिहरू समेटेर मुटु भित्र कसेकी छु।।

जीवनको कठिन पलमा तिम्रो साथ नपाउंदा
झमेलामा त्यसै पनि फँसेकी छु।।

तर पनि बाच्ने रहर मेटिएको छैन मेरो
केही छैन तिमी आउने भरोसामा बँचेकी छु।।

पाइला पाइला सफलता र खुशिहरु छाउन भनी
तिम्रो साथ बिताउन मिठो संगीत रचेकी छु।।

तिमीलाई नमन गर्छु

संझनामा रह्यौ तिमी सधैभरी मेरो मनमा
पाउने छैन अब मैले तिमीलाई आफ्नो संगमा
म छु यहाँ तिमी कहाँ भेट हुन्न कहिले पनि
मान्दैन यो मन मेरो तिमी अब छैनौ भनी
अझैपनि संझना छ तिम्रो हात समाई हिड्थें
कसैले क्यै भन्यो भने पहिला तिमीलाई सुनाउँथे।

भाइटिकामा मलाई तिम्रो धेरै झल्को लाग्छ
सप्तरंगी टिका पनि रंग बिहीन लाग्छ
तिमीलाई मन पर्ने मखमली माला अनि
हाडे बदाम, ओखर र सेलरोटी देख्दा पनि
अनायासै झर्छ आँशु चिरा चिरा हुन्छ मन
केही गरे नि सक्दिन म आफ्नो चित्त बुझाउन।

तिहारको रमझम र झिलिमिली देख्दा मलाई
धुरू धुरू रुन्छ मन बारंबार संझी तिमीलाई
कहिले लाग्छ ढोकाबाट तिमी भित्र पसे जस्तो
कहिले लाग्छ मेरै नजिक हाँस्दै आई बसे जस्तो
विधिको यो विधानले तिम्रो मेरो विछोड भयो
भाइटिकाको दिन मेरो सधैलाई रित्तो भयो।

तिम्रो हात शिरमाथि राख्न नपाएनि
आशिर्बाद देउ मलाई टाढै गए पनि
शान्ति मिलोस् तिमीलाई जहाँ भएपनि
भेट होस हाम्रो फेरी अर्को जुनी पनि
श्रध्देय भई बस्यौ मनमा सधै तिमीलाई नमन गर्छु
उनी यिनै शब्दका माला श्रध्दा सुमन चढाउँछु।

(मेरा आदरणीय दाज्यु स्व. हिरेन्द्र राज पन्तमा समर्पित)
२०६७। ७।२१ भाइटिका

[नेपालीपोष्ट.कम मा प्रकाशित]

पशुपंक्षी बली नदेउ

अक्षता र फूल-पाती यति भए पुग्छ
मनमा श्रध्दा विश्वास राखी आइदिए हुन्छ
सन्तान र आमाको हो तिम्रो मेरो नाता
पशुपंक्षी बली नदेउ भन्छिन् दुर्गे माता।

माया जस्तो ठूलो कुरा के छ अरु दिने
सोच्नुहुन्न कहिलेपनि अरुको प्राण लिने
सबैको म संरक्षक हुँ छैन अर्को नाता
पशुपंक्षी बली नदेउ भन्छिन् दुर्गे माता।

निरीह ती पशुपंक्षी काटमार गरी
के को खुशी हुन्थे म र, मरीतुल्य सरी
आफ्नै सन्तान लडेका ती हेरुँ कताकता
पशुपंक्षी बली नदेउ भन्छिन् दुर्गे माता।

सक्छौ भने माया देउ बाँच्नलाई आधार देउ
सक्दैन ऊ बोल्न केही मनको कुरा बुझिदेउ
उसँग नि तिमी जस्तै बराबरी नाता
पशुपंक्षी बली नदेउ भन्छिन् दुर्गे माता।

कहिल्यै पनि मागिन है बली देउ भनी
तर किन बसिरह्यो कुसंकार बनि
तिम्रो रगत पिएपछि के रह्यो र नाता
पशुपंक्षी बली नदेउ भन्छिन् दुर्गे माता।

हत्या हिंसा त्यागे मात्र स्वस्थ्य समाज बन्छ
माया प्रेम बाड्न सके शान्ति घरमै आउँछ
भाइचाराको नातालाई फैलाऔँ आजैबाट
अभियान शुरु गरौं पहिले आफैबाट।

आशिर्वाद दिने मेरो तिमीसँग नाता
पशुपंक्षी बली नदेउ भन्छिन् दुर्गे माता
सन्तान र आमाको हो तिम्रो मेरो नाता
पशुपंक्षी बली नदेउ भन्छिन दुर्गे माता।

अरुको ज्यान लिने कुकर्ममा लाग्दिन म भनि
गरौं प्रण आजैदेखि सुध्रिन्छु म भनि
शुभकामना सबैलाई यही मेरो पनि
भवानीले बनाउन् सबलाई सद्‌बुध्दिका धनी।

सबैलाई विजया दशमीको हार्दिक मंगलमय शुभकामना!!!

[नेपालीपोष्ट.कम मा प्रकाशित]

सानी चरी (बाल कविता)

फूर्र फूर्र उड्दै आउँछन् दुइटा साना चरी
मेरो घरको दलानमा बस्छन् डेरा गरी
एक्लै होइन दुबै मिली घुर्‍‌र्यान बटुलेर
बनाउंछौं गुंड भन्छन् मेरै कोठा निर।

जीवन साथी होलान् दुबै मिली काम गर्छन्
घुर्‍‍र्यान सबै फालि दिए फेरि खोजि ल्याउँछन्
जति पटक धपाए नि फर्की आउँछन् फेरी
चुर्र चुर्र गर्दै भन्छन् बस्छौं वरिपरी।

तान्द्रा तुन्द्री बटुलेर थुप्रो लगाउंछन्
खुशि हुंदै दुबै फेरि खुबै रमाउंछन्
जति गुंड फाले पनि झर्को नमानेर
बनाउंछन् फेरि अर्को घुर्र्यान थुपारेर।

जति मैले रिसाए नि छैन तिनमा रिस
कति सफा मन तिनको छैन कुनै इख
कति सारै मेहनती सिकें मैले धेरै
गर्नु पर्ने रैछ काम नझर्केर कहिल्यै।

त्यस्तै गरी हामी सबै मेहनती भए
हुदैनथ्यो दु:ख कहिल्यै काम गर्ने भए
सिकौं अब हामी पनि त्यस्तै राम्रो बानी
धेरै गरौं मेहनत थोरै कुराकानी

एउटा अबोध बालककको अवसान

एउटा खबर भर्खर अखबारमा पढे मैले
आज एउटा ६ बर्षीय अबोध बालकको मृत्यु भएछ
युध्दमा होइन
गाडी दुर्घटना पनि होइन
अपहरण वा पानीमा डुबेर पनि होइन
आफ्नै गुरुको पिटाई खाँदा खादै
आफ्नो जीवन समर्पण गरेछ
विचरा! त्यो अबोध शिशुले।
आफ्नै संरक्षकबाट संरक्षित हुन नसकेपछी
आफ्नै गुरु काल बनेर आएपछी
उसको चित्कार कसले सुनिदिने?
ऊ कति रोयो होला
कति छट्पटायो होला
कति निष्टुरी मन
ह्रदय नै नभएको मान्छे
कसरी गुरू बन्न सक्छ?
गुरु त बाबु समान हुन्छन् भन्छन्
त्यही विश्वासमा उसकी आमाले
गुरुकै पोल्टोमा
आफ्नो छोरोलाई
कुशल नागरिक बनाउने जिम्मा दिएकी थिई
आफुले अरुको घरमा काम गरेर जिविकोपार्जन गरेपनि
छोरालाई आफ्नै खुट्टामा उभ्याउने रहर थियो उसलाई
एउटी आमाको सपना टुट्यो
भविष्यको एउटा कर्णधारको जीवन टुङ्गियो

रहर

रहर थियो मेरो शिखरलाई चुम्ने
तर फेदीमै रोकिएँ म।
जानी नजानी गरें कोशिस धेरै
जीवनको उत्तरार्धमा ठोकिएँ म।
कठोर पो रहेछ जीवनको भोगाई
सहज ठानेको थिएँ
होइन रहेछ मेरो कति त
जसलाई आफ्नै भनी मानेको थिऐँ
पराई आई कति माया गर्ने
आफ्ना भनेका तर खुट्टा तान्ने
छुट्याउनै सकिन आफ्नो र अर्को
बनायो जीवनलाई यसैले अनौठो।
सोचेको जस्तो नहुदो रहेछ
इच्छा अनुसार नचल्दो रहेछ
बनेकोलाई भत्काउनु पर्ने
भत्के पछि पो बनाउनु पर्ने
संसारको रीत रैछ बुझ्नै नसक्ने
त्यसैमा नराम्रोसंग चोइटिएँ म।
रहर थियो सबैलाई मनमा अटाउने
संसार सुन्दर पारी सजाउँने
छरिएका सबैलाई संगै समेटी
एउटै ठूलो आँगन बनाउँने
कहाँ हुनु र कता हराएँ
रनभुल्लमा परी अल्मलिएँ
बाटो बिराएँ कि,स्मरण गुमाएँ
खै कसरी भनुँ म?
आफ्नै छायाँसंग म आफै डराएँ।।।

जुन तारा नढाकिदेऊ

ढाकिदेऊ बादलु गगनलाई नढाकिदेऊ
खुल्न देऊ सगरभरी जून तारा नढाकिदेऊ

टुकी बनी आउँछु म तिमी पर्खि बसिरहनु
भनेको हो जूनले मलाई तिमी कहिल्यै नआत्तिनु
सितारा लिएर आउँछु म तारा मलाई भन्दै थियो
हेर्दा हेर्दै सगरमा तिमीले सबै ढाकिदियौ।

मलाई भेट्न आउँथ्यो रमाउँदै जून आँगनभरी
थाकेको मन सुस्थाउँथ्यो हेरेर तारा आकाशभरी
बोकी ल्याउंछु शितलता जून मलाई भन्दै थियो
हेर्दा हेर्दै सगरमा तिमीले सबै ढाकिदियौ।

आउँदै थियो कि? जून यहाँ बीच बाटोमै रोकियो
टलपल गर्ने तारा पनि बादलभित्रै छोपियो
चम्काउँछु म तिम्रो जीवन तारा मलाई भन्दैथियो
हेर्दा हेर्दै सगरमा तिमीले सबै ढाकिदियौ।

मायालु लाग्छ जून मलाई हेरी रमाउँछु सधैभरी
थाक्दिन कहिल्यै गनेर चम्किने तारा आँखाभरी
म आउने बाटो हेरीरहनु जुन मलाई भन्दैथियो
हेर्दा हेर्दै सगरमा तिमीले सबै ढाकिदियौ।

कुरी बस्छु आउँछ जून टुकी बनी मलाई लिन
अध्यारोमा बाटो देखाई सधै मलाई साथ दिन
तारा पनि आउँदैहोला खोज्दै मलाई त्यसै गरी
सिताराले सजाउन मेरो जीवन सधैभरी।

नढाकिदेऊ बादलु गगनलाई नढाकिदेऊ
खुल्नदेऊ आकाशभरी जुन तारा नढाकिदेऊ।

फेरी आयो नयाँ बर्ष

सबैको घर दैलोमा,
मन मष्तिष्कमा
र परिवेशमा
सफलता र सुस्वास्थ्यको
कामना गर्दै।
हरेक बर्ष जस्तै
फेरी आयो नयाँ बर्ष।

फूलदानीमा सजाइएको फूल जस्तै
रंगीन सपना बोकेर,
सगरमाथाको चुचुरो छुने सहास बटुलेर
मन भित्र हर्ष र उल्लास भरेर
प्रत्येक बर्ष यसरी नै आउने गर्छ
नयाँ वर्ष।

अभावै अभावले खोक्रिए पनि
काकाकुकलको जस्तै तिर्खा नमेटिए पनि
मृग तष्णा हो यो
केही पाउने आशमा
मनभरी पलाएका खुशीका लहरहरूसंगै लहरिदै
आउने यो नयाँ वर्ष
सधै उस्तै लाग्छ।

डाँडापाखामा फूलेका लालीगुराँसको रंग लिएर
जाईजुई र सुनगाभाको सुगन्ध बटुलेर
सबैको जीवनमा सुवास र रंग छर्ने सपना बोकेर
फेरी आयो नयाँ वर्ष

तर,
यसपालिको नयाँ बर्ष
पहिलेको भन्दा
फरक ढंगले
फरक परिवेशमा
आएको छ
विचारको प्रवाहसंगै
नयाँ संविधानको ठेलीमा
नेपाल र नेपालीको भविष्य लेखेर
नयाँ नेपाल निर्माणको अबधारणा
साकार पार्ने
नयाँ सोंच लिएर
आएको छ नयाँ बर्ष।

स्वागत छ नयाँ वर्ष
विगत जस्तो अन्योल, अशान्ति र तनाव
अभाव, महङ्गी र पीडा
सबै छोडेर
शान्ति, अमन चयन र खुशी
प्रेम, सदभाव र मित्रताको पवित्र भावना बोकेर
आऊ नयाँ बर्ष
स्वागत छ।
हिंसाको अन्त्य गर्दै
भाइचाराको संवन्ध जोडेर
मायाको बीज रोपिदिन,
अपनत्वको भावना जगाई
सुन्दर शान्त नेपालको भविष्यको कामना गर्दै
आऊ नयाँ बर्ष
स्वागत छ।

[नेपालीपोष्ट.कम मा प्रकाशित]

जन्म दिनको शुभकामना !!!

[Dedicated to my lovely son, Aagat Awasthi (on his 22nd Birthday) and to all his age-group-peers, whose birthday is on the 21st March]

तोते बोली बोल्दा बोल्दै ठूलो भयौ तिमी
कहिले बढ्यौ, कहिले पढ्यौ थाहै पाइन केही नी
म चाहन्छु तिमी सधै यसै गरी हाँस
सफलतालाई साथमा लिई सय बर्ष बाँच
फलोस फूलोस जीवन तिम्रो गर्छु यही कामना
जन्म दिनको तिमीलाई धेरै धेरै शुभकामना।

कर्तब्यलाई नभुलेर अधिकार खोज्नु
जीवनलाई सहज पार्ने बाटो आफै रोज्नु
आदर अनि सद्भभाव र माया बाँड्न सके
सहयोगी पाइला तिम्रो सबको लागी बढे।
चाहना छ मेरो यही गर्छु सधै कामना
जन्म दिनको तिमीलाई धेरै धेरै शुभकामना।

ज्ञान गुण विवेक हो मानिसको धन
यो धन नभई कहिले पनि पूर्ण हुन्न जन्म
नम्र मिजास मीठो बोली थप्न सके अझ
जीवन सधै सहज होला हुन्न कहिले बोझ
सफल होस् जीवन तिम्रो गर्छु यही कामना
जन्म दिनको तिमीलाई धैरै धेरै शुभकामना।

अध्ययन र मेहनतलाई मूल मन्त्र मानी
अघि बढ सधै तिमी बन धेरै ज्ञानी
तिम्रो जीवन सफल हुन्छ भन्छ मेरो मन
कूललाई उज्वल पार्ने कूलदीप बन
पूर्ण होस् जीवन तिम्रो गर्छु यही कामना
जन्म दिनको तिमीलाई धेरै धेरै शुभकामना।

[नेपालीपोष्ट.कम मा प्रकाशित]